Δημοσίευση επιστημονικού άρθρου για τις παραδοσιακές χρήσεις των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών στο Τρόοδος στο πλαισιο του 3PRO-TROODOS

 Πέμπτη, 02/03/2023

Το άρθρο «An Ethnobotanical Investigation into the Traditional Uses of Mediterranean Medicinal and Aromatic Plants: The Case of Troodos Mountains in Cyprus» των Ανδρέα Σαββίδη, Κωνσταντίνας Σταυρίδου, Σώτιας Ιωαννίδου, Χρίστου Ζουμίδη και Ανδρέα Στυλιανού δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Plants. Το άρθρο/μελέτη είναι αποτέλεσμα της γόνιμης συνεργασίας μεταξύ του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών και του Ινστιτούτου Κύπρου στο πλαίσιο του έργου 3PRO-TROODOS.

Ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://www.mdpi.com/2223-7747/12/5/1119

Παρουσίαση Ευρημάτων και Συστάσεων Πολιτικής του Ερευνητικού Προγράμματος 3PRO-TROODOS

Πέμπτη, 21/02/2023

Με το βλέμμα στραμμένο στις προκλήσεις, αλλά και τις προοπτικές που δημιουργούνται για γεωργική παραγωγή και μεταποίηση στην οροσειρά του Τροόδους, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για προσαρμογή της χώρας στην κλιματική αλλαγή, η κοινοπραξία 3PRO-TROODOS διοργάνωσε την τελική εκδήλωση του ερευνητικού προγράμματος, όπου παρουσιαστήκαν τα ευρήματα και οι συστάσεις πολιτικής. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 15 Φεβρουαρίου 2023, και φιλοξενήθηκε στο Κοινοτικό Συμβούλιο της Γαλάτας.

Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Ανδρέας Γρηγορίου, τόνισε τον ρόλο της έρευνας και των έξυπνων τεχνολογιών, καθώς και την αναγκαιότητα που υπάρχει για εκπαίδευση και κατάρτιση ψηφιακών δεξιοτήτων για όσους ασχολούνται με τη γεωργική παραγωγή. Ο Πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους, κ. Ξενάκης Ξενοφώντος, σημείωσε τα σημαντικά αποτελέσματα του 3PRO-TROODOS και την ανάγκη για συνέχιση της έρευνας για την υποστήριξη της μετάβασης της ορεινής γεωργίας με τη σύσταση νέων παρόμοιων ερευνητικών προγραμμάτων και δράσεων.

Από την πλευρά της, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Adriana Bruggeman, η οποία συντόνισε το ερευνητικό πρόγραμμα 3PRO-TROODOS, παρουσίασε την επισκόπηση και τις δράσεις του έργου προς βελτίωση της γεωργικής παραγωγής και της επεξεργασίας τροφίμων στην οροσειρά Τρόοδους, μέσω της κοινωνικής καινοτομίας, της βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Μια από τις βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οροσειρά του Τροόδους, εκτός από τη μείωση της χρήσης γεωργικής γης λόγω εγκατάλειψης, είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους. Κλιματικά και υδρολογικά μοντέλα υψηλής ανάλυσης υποδεικνύουν ότι μια μείωση 11% στη μέση ετήσια βροχόπτωση και παράλληλα αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2oC θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της τάξεως του 7-13% στη ζήτηση νερού άρδευσης στο Τρόοδος στο εγγύς μέλλον. Η κλιματική αλλαγή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μείωση κατά 30% των επιφανειακών υδάτινων πόρων για την περίοδο 2030-2060, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς 1980-2010, όπως ανέφερε ο ερευνητής του Ινστιτούτου Κύπρου, Ιωάννης Σοφοκλέους.

Η εθνοβοτανική έρευνα για τη χρήση φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών στο Τρόοδος, που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, αποκάλυψε μια βαθιά και στενή σχέση μεταξύ των κατοίκων της περιοχής και των φυτών. Η μελέτη οδήγησε στην εγγραφή αυτού του ξεχωριστού πολιτιστικού στοιχείου του Τροόδους στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO για το 2022, όπως σημείωσε η λειτουργός έρευνας Κωνσταντίνα Σταυρίδου. Ακόμη, η καλλιέργεια δύο τοπικών ειδών ρίγανης, δοκιμάστηκε πειραματικά στο πεδίο με εξαιρετικές προοπτικές για μεταποίηση, όπως εξήγησε ο Δρ. Ανδρέας Σαββίδης.

Μάλιστα, χρησιμοποιώντας έξυπνες τεχνολογίες άρδευσης και ελλειμματική άρδευση κατά την άνοιξη, οι ερευνητές κατάφεραν να επιτύχουν αυξημένη απόδοση αιθέριου ελαίου, χωρίς ωστόσο να επηρεάσουν την παραγόμενη βιομάζα, εξοικονομώντας ταυτόχρονα νερό. Οι έξυπνες τεχνολογίες με αισθητήρες υγρασίας εδάφους για τον προγραμματισμό άρδευσης ήταν ένα από τα καινοτόμα αποτελέσματα του 3PRO-TROODOS. Το Argus Agro System που αναπτύχθηκε και δοκιμάστηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα από την Sigint Solutions σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κύπρου, όπως εξήγησε ο κ. Γιώργος Μιχάλης, αποτελείται από έναν ηλιακό καταγραφέα και μια πλατφόρμα ανάλυσης και απεικόνισης δεδομένων, και παρέχει σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση και αρδευτικές συμβουλές στους αγρότες. Αυτή η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους αγρότες να πέτυχουν 10-30% μείωση στη χρήση του νερού άρδευσης.

Μια άλλη καινοτομία που αξιολογήθηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα ήταν η χρήση προστατευτικών διχτυών. Η λειτουργός έρευνας του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνητών, Δρ. Σωτηρούλα Ιωαννίδου, τόνισε ότι η πειραματική εφαρμογή στο πεδίο, κατέδειξε ότι τα προστατευτικά δίχτυα μπορούν να οδηγήσουν σε οπωρώνες καλύτερης απόδοσης με υψηλότερη παραγωγικότητα και βελτιωμένη ποιότητα καρπών. Ο Χρήστος Αγαθοκλέους της εταιρίας «Γλυκά της Νίκης» με έδρα Αγρό, παρουσίασε τις δυνατότητες για καινοτομίες επεξεργασίας τροφίμων για το Τρόοδος και παρουσίασε στο κοινό νόστιμες αποξηραμένες φέτες μήλου, που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του ερευνητικού προγράμματος.

Εκτός από τις τεχνολογικές καινοτομίες, το 3PRO-TROODOS εξέτασε παραδοσιακές και καλά προσαρμοσμένες περιβαλλοντικές λύσεις. Η αρχιτέκτονας και μηχανικός περιβάλλοντος, Αντωνία Θεοδοσίου, παρουσίασε τα εργαστήρια συντήρησης ξερολιθιάς στα οποία συμμετείχαν εκατοντάδες άνθρωποι και στα οποία συνεργαστήκαν πολλές κοινότητες του Τροόδους. Ένα σημαντικό αποτέλεσμα του προγράμματος είναι το εγχειρίδιο για την κατασκευή και τη συντήρηση αναβαθμίδων από ξερολιθιά, το οποίο ετοίμασε η Αντωνία και τη συνεργάτιδά της Αναστασία Πίττα του Ιδρύματος «Πέτρα στην Πέτρα».

Τέλος, το εθελοντικό σύστημα πιστοποίησης ποιότητας που αναπτύχθηκε για τα οπωροκηπευτικά Τροόδους, παρουσίασε ο κ. Σάββας Μαλιώτης της Α.Μ Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής ΛΤΔ. Το όφελος για την περιοχή από την σήμανση ποιότητας, όπως επεξηγήθηκε από τον ερευνητή του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Ηλία Γιαννάκη, θα μπορούσε να αυξήσει την τοπική ακαθάριστη παραγωγή έως και 0,6%, καθώς τα φρέσκα προϊόντα μπορούν να πωλούνται σε καλύτερη τιμή. Αυτό συνεπάγεται σχεδόν 40 νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή του Τροόδους.

Μετά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων, το κοινό είχε την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις και τα σχόλιά του. Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων, Χρήστος Παπαπέτρου και Λάμπρος Αχιλλέας, σημείωσαν ότι τα ευρήματα του 3PRO-TROODOS πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για τη διατήρηση της γεωργίας στο Τρόοδος.

Στην παρέμβασή του, ο κ. Μάριος Αδαμίδης της Διαχειριστικής Αρχής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης Κύπρου, σημείωσε ότι η υιοθέτηση των γεωργο-περιβαλλοντικών μέτρων και επενδυτικών σχεδίων μέσα στο 2023-2027, απαιτεί περισσότερη συνεργασία μεταξύ αγροτών, υπευθύνων χάραξης πολιτικής και ερευνητών. Καταληκτικά, ο ερευνητής της συντονιστικής ομάδας του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Χρίστος Ζουμίδης, ανέφερε ότι η επιτυχία του προγράμματος έγινε δυνατή χάρη στη διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ των εταίρων, των γεωργών, των κοινοτικών συμβουλίων της περιοχής Τροόδους και αρκετών κυβερνητικών φορέων. Τέλος, τονίστηκε ότι η ερευνητική κοινότητα και η κοινοπραξία 3PRO-TROODOS προσβλέπουν στη συνέχιση αυτής της συνεργασίας για ένα βιώσιμο μέλλον της γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης στην οροσειρά του Τροόδους.

Το ερευνητικό πρόγραμμα 3PRO-TROODOS (INTEGRATED/0609/061) συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου.

Η σύνοψη των ευρημάτων και των συστάσεων πολιτικής το πρόγραμμα είναι διαθέσιμα εδώ: https://3pro-troodos.cyi.ac.cy/images/deliverables/D2.4_3PRO_policy_brief_GR.pdf

Επιτόπια Εκδήλωση με θέμα τα προστατευτικά δίχτυα

Τρίτη, 07/02/23

Διεξήχθη με επιτυχία η επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης στα Καννάβια με θέμα «Τα προστατευτικά δίχτυα ως εργαλείο μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της βιώσιμης παραγωγής φρούτων». Ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών και του Ινστιτούτου Κύπρου παρουσίασαν τα αποτελέσματα της ερευνάς που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργο 3PRO-TROODOS. Μετά τις παρουσιάσεις, οι παρευρισκόμενοι μετέβησαν σε οπωρώνα οπού έγινε επίδειξη και συζήτηση για την χρήση και το όφελος των προστατευτικών δικτύων.

Ευχαριστούμε τους γεωργούς του Τροόδους για τη συμμετοχή και το Κοινοτικό Συμβούλιο Κανναβιών για την φιλοξενία.

Επιτόπια Εκδήλωση με θέμα τον προγραμματισμό άρδευσης

Πέμπτη, 19/01/2023

 Διεξήχθη με επιτυχία η επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης στον Αγρό και στην Ποταμίτισσα , με θέμα «Προγραμματισμός άρδευσης βάσει αισθητήρων με διαδικτυακά εργαλεία», στην οποία έγιναν παρουσιάσεις από ερευνητές του Ινστιτούτο Κύπρου, του Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών και της Sigint Solutions ΛΤΔ. Ευχαριστούμε τους παραγωγούς της περιοχής Τροόδους που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση, καθώς και το Κέντρα Πληροφόρησης Νέων Κύπρου Αγρού για την φιλοξενία.

Εγγραφή παραδοσιακών χρήσεων των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της ορεινής περιοχής του Τροόδους στον Εθνικός Κατάλογος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου

 Πέμπτη, 15/12/2022

Οι «Παραδοσιακές χρήσεις των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της ορεινής περιοχής του Τροόδους» αποτελούν μια από τις 7 νέες εγγραφές που εμπλουτίζουν τον Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου. Η προσθήκη είναι αποτέλεσμα της δουλείας που έγινε στο 3PRO-TROODOS από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών - Agricultural Research Institute σε συνεργασία με το The Cyprus Institute, την Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους ΑΝΕΤ - Troodos Development Company TDC και την Αναπτυξιακή Εταιρεία Λεμεσού - Development Agency of Lemesos.

Ευχαριστούμε την Ειδική Επιτροπή για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Cyprus National Commission for UNESCO για την επιλογή.

Περισσοτερες πληροφοριες: https://t.ly/bC-o

==================================================================

8η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στα Σπήλια

Δευτερά, 5/12/2022

7η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στην Κυπερούντα

Παρασκευή, 25/11/2022

Συμμετοχή του έργου 3PRO-TROODOS σε τοπικά φεστιβάλ

 Δευτερά , 21/11/2022

Η Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους συμμετείχε με την παρουσία της στα ποιο κάτω Φεστιβάλ:

• Φεστιβάλ γλυκών του κουταλιού στην Κακοπετριά
• Φεστιβάλ Ελιάς και αρωμάτων στην Ευρύχου
• Φεστιβάλ Μήλου στην Κυπερούντα
• Φεστιβάλ Ζιβανίας στην Άλωνα και
• Φεστιβάλ Μανιταριού στα Σπήλια

όπου και παρείχε πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα 3-PRO TROODOS στους επισκέπτες των φεστιβάλ. Το 3PRO-TROODOS είναι ένα Ολοκληρωμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα (2019-2022), το οποίο χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας της Κύπρου, και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου. Το έργο στοχεύει στη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής και της επεξεργασίας τροφίμων στην οροσειρά του Τροόδους, μέσω της κοινωνικής καινοτομίας, της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

6η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στον Αγρό

Δευτερά, 21/11/2022

5η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στα Λεύκαρα

Δευτερά, 14/11/2022

Κυκλοφόρησαν στην κυπριακή αγορά τα πρώτα προϊόντα με τη σήμανση του εθελοντικού σήματος ποιότητας «Ορεινή Γεωργία Τροόδους»

Παρασκευή, 11/11/2022

Στην κυπριακή αγορά, και πιο συγκεκριμένα στη νέα υπεραγορά «Μικρόπολις», στη Λεωφόρο Αθαλάσσας, είναι πλέον διαθέσιμα τα πρώτα φρούτα και λαχανικά με τη σήμανση ποιότητας «Ορεινή Γεωργία Τροόδους», με στόχο να προσφέρουν στον καταναλωτή μια νέα πρόταση για ποιοτικά προϊόντα, αποκλειστικά από τους παραγωγούς του Τροόδους.

Το Σήμα Ποιότητας για τα προϊόντα του Τροόδους, αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη προσπάθεια για δημιουργία εθελοντικού συστήματος ποιότητας για γεωργικά προϊόντα στην Κύπρο. Δεν αφορά απλώς την σήμανση, αλλά μια προσπάθεια διαμόρφωσης κριτηρίων μέσα από τα οποία οι παραγωγοί  στοχεύουν στη βελτίωση των γεωργικών πρακτικών σε τρία επίπεδα: στο περιβάλλον, στην επιχειρηματική ευθύνη, και στην ασφάλεια και υγιεινή τροφίμων.

Απώτερος σκοπός είναι να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα στα προϊόντα των ορεινών περιοχών, στηριζόμενη στις καλές γεωργικές πρακτικές προς όφελος του περιβάλλοντος και της υγείας των καταναλωτών. Για να συμμετέχει ένας παραγωγός στο σύστημα ποιότητας θα πρέπει να αποδεχθεί να εφαρμόσει μια σειρά υποχρεωτικών και προαιρετικών κριτηρίων γύρω από τις τρεις θεματικές ενότητες, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να πληροί και τα κριτήρια παραγωγής στα ορεινά, εκεί όπου το κλίμα και οι περιβαλλοντικές συνθήκες συμβάλλουν στην καλύτερη γευστική ποιότητα των φρέσκων προϊόντων.

Ο Νίκος Τζιωνής, παραγωγός μήλων στον Αγρό, ανέφερε ότι το Σήμα Ποιότητας θα δώσει νέα πνοή και ταυτότητα στα γεωργικά προϊόντα που παράγονται στο Τρόοδος, ενώ ο Λάμπρος Αχιλλέως, Προέδρος της ΣΕΔΙΓΕΠ Πιτσιλιάς-Τροόδους, κάλεσε τους παράγωγους των ορεινών κοινοτήτων να αγκαλιάσουν αυτή τη προσπάθεια.

Ο Δρ. Χρίστος Ζουμίδης, ερευνητής στο Ινστιτούτο Κύπρου, ανέφερε ότι η προσπάθεια για δημιουργία του Συστήματος Ποιότητας «Ορεινή Γεωργία Τροόδους» ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια με πολλές διαβουλεύσεις και συζητήσεις με παραγωγούς στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος 3PRO-TROODOS (2019-2023).  Πρόκειται για ένα Ολοκληρωμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα (INTEGRATED/0609/061), το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου. Στόχος του 3PRO-TROODOS  είναι η βελτίωση της γεωργικής παραγωγής και της επεξεργασίας τροφίμων στο Τρόοδος μέσω της κοινωνικής καινοτομίας, της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Ο Σάββας Μαλιώτης της εταιρίας Φιλαγροτική Συμβουλευτική, ο οποίος ηγήθηκε της προσπάθειας, τόνισε ότι το όραμα των γεωργών του Σήματος Ποιότητας «Ορεινή Γεωργία Τροόδους» είναι να δώσουν στους καταναλωτές προϊόντα που να ξεχωρίζουν όχι μόνο οπτικά και γευστικά αλλά και παραγόμενα με ευθύνη για τον εργάτη, την κοινωνία, τον καταναλωτή και τις μέλλουσες γενεές.

Οι προσπάθειες συντήρησης των ξερολιθικών αναβαθμίδων παρουσιαστήκαν στο Λέριτσι της Ιταλίας

Δευτέρα, 31/10/2022

Οι συνεργάτιδες του 3PRO-TROODOS, Αντωνία Θεοδοσίου (Αρχιτεκτονικές και Περιβαλλοντικές Μελέτες ΛΤΔ) και Αναστασία Πίττα (Ίδρυμα Πέτρα στη Πέτρα) προσκλήθηκαν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στην εκδήλωση του SNAPS που διοργανώθηκε στο Λέριτσι στις 29 Οκτωβρίου 2022. Το SNAPS (SNAPSettim. di Sensibilizzazione Nazionale sull'Arte della Pietra a Secco) είναι η Εθνική Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για την Τέχνη της Ξερολιθιάς. Η Αντωνία παρουσίασε το έργο που έγινε στην Κύπρο από το 2018, δηλαδή μετά την συμπερίληψη της γνώσης της ξερολιθιάς από στον παγκόσμιο κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO, συμπεριλαμβανομένων των εργαστηρίων συντήρησης που γίνονται μέσω του 3PRO-TROODOS. Η Αναστασία παρουσίασε το εγχειρίδιο για ξερολιθιές που ετοιμάζεται στο πλαίσιο του 3PRO-TROODOS, το οποίο είναι το πρώτο βιβλίο του είδους του που θα κυκλοφορεί στην Κύπρο. Και οι δύο παρουσιάσεις έτυχαν θετικής υποδοχής από το κοινό. Το βίντεο της παρουσίασής τους είναι διαθέσιμο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=I_UmDAXHbe4

Η συντήρηση γεωργικών αναβαθμίδων στο Τρόοδος παρουσιάστηκε σε συνέδριο Οικοσυστημικών Υπηρεσιών

Δευτέρα, 16/10/2022

Την τρέχουσα εργασία στο πλαίσιο του έργου 3PRO-TROODOS σχετικά με τη συντήρηση των αγροτικών αναβαθμίδων παρουσίασε ο Δρ. Χρίστος Ζουμίδης του Ινστιτούτου Κύπρου στο 4ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο που διοργάνωσε η Σύμπραξη Οικοσυστημικών Υπηρεσιών. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις 10-14 Οκτωβρίου 2022 και το κύριο θέμα του συνέδριου ήταν  «Οι υπηρεσίες οικοσυστήματος ενδυναμώνουν ανθρώπους και κοινωνίες σε περιόδους κρίσεων».

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους στο Τρόοδος παρουσιάστηκαν σε συνέδριο για την αειφορία των υπόγειων υδάτων στη Βαλένθια

Δευτέρα, 10/10/2022

Projections from climate models are indicating strong reductions in annual rainfall in the Eastern Mediterranean. We analysed the effects of decreasing rainfall on streamflow and baseflow in 21 watersheds originating from the Troodos Mountains. Groundwater from the fractured Troodos rock formations forms the majority of the streamflow. Both linear and power equations can be used to describe the relations between annual precipitation and annual streamflow in these Troodos watersheds. These relations were used to analyse the effects of future changes in precipitation. The analysis showed that under our changing climate, relative reductions in streamflow and baseflow can be expected to be more than double the relative reductions in rainfall. For 17 of the 21 watersheds, the relative changes were higher for total streamflow than for the groundwater component of the flows.

The research was presented by the 3PRO-TROODOS Coordinator Adriana Bruggeman at the Conference on “Achieving Sustainable Groundwater Management: Promising Directions and Unresolved Challenges”, 6-8 October 2022, in Valencia.

Συμμετοχή του έργου 3PRO-TROODOS στην Ευρωπαϊκή Βραδιά του Ερευνητή

Δευτέρα, 3/10/2022

Η Ευρωπαϊκή Βραδιά του Ερευνητή, η οποία θεσπίστηκε για να γιορτάσουμε την έρευνα, την καινοτομία και της επιστήμη, πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Την εκδήλωση οργάνωσε το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας της Κύπρου. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης με τίτλο Mission: INSPIRE, επιστήμονες, ακαδημαϊκοί, ερευνητές και επιχειρήσεις παρουσίασαν τις δραστηριότητες και τα επιτεύγματά τους στο κοινό. Η ομάδα του Ινστιτούτου Κύπρου και το έργο 3PRO-TROODOS συμμετείχαν στην εκδήλωση στην Πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία, με μια εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας που επιτρέπει την εξερεύνηση των υδρολογικών ροών σε πραγματικό χρόνο. Οι επισκέπτες του περιπτέρου είχαν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για τις δραστηριότητες του 3PRO-TROODOS και να γευτούν φρέσκα φρούτα από την οροσειρά του Τροόδους.

Η χρήση προστατευτικών διχτυών ως λύση μετριασμού στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής παρουσιάστηκε στο συνέδριο HAICTA 2022 στην Αθήνα

Παρασκευή, 23/09/2022

Ο Δρ. Γιώργος Αδαμίδης του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών της Κύπρου συμμετείχε με ηλεκτρονική ανάρτηση στο 10ο Διεθνές Συνέδριο Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στην Γεωργία, στα Τρόφιμα και το Περιβάλλον (HAICTA2022) που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 22-25 Σεπτεμβρίου 2022. Η παρουσίαση περιλαμβάνει προκαταρκτικά αποτελέσματα από την εργασία που έγινε στο έργο 3PRO-TROODOS και έχει τίτλο «Μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με χρήση προστατευτικών δικτύων και τεχνολογιών πληροφορικής σε ορεινούς μεσογειακούς κερασόκηπους: Κύπρος ως μελέτη περίπτωσης».

Συμμετοχή του 3PRO-TROODOS σε διαφορά φθινοπωρινά φεστιβάλ

Τετάρτη, 21/09/ 2022

Το φθινόπωρο είναι η εποχή των Φεστιβάλ στη περιοχή του Τροόδους. Το έργο 3PRO-TROODOS θα είναι παρών στα ακόλουθα φεστιβάλ:

• 24-25 Σεπτέμβριου 2022, Φεστιβάλ Γλυκών του Κουταλιού, Κακοπετριά
• 2 Οκτωβρίου 2022, Φεστιβάλ Ελίας και Αρωμάτων, Ευρύχου
• 8-9 Οκτώβριο 2022, Φεστιβάλ Μήλου, Κυπερούντα
• 6 Νοέμβριου 2022, Φεστιβάλ Ζιβανίας, Άλωνα

19-20 Νοέμβριου 2022, Φεστιβάλ Μανιταριού, Σπήλια

Αναφορά στα εργαστήρια συντήρησης ξερολιθιών του 3PRO-TROODOS σε δημοσίευμα της εφημερίδας Φιλελεύθερος

Δευτέρα, 27/06/2022

Η εταίρος του έργου 3PRO-TROODOS, κα. Αντωνία Θεοδόσιου, παραχώρησε συνέντευξη στην Εφημερίδα Φιλελεύθερος. Στο άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 26 Ιουνίου 2022 γίνετε αναφορά στις δράσεις και τα πρακτικά εργαστήρια για τις ξερολιθιές που γίνονται από την κοινοπραξία του έργου 3PRO-TROODOS. Το άρθρο είναι διαθέσιμο εδώ: https://www.philenews.com/koinonia/eidiseis/article/1496848

Το 3PRO-TROODOS παρουσιάστηκε στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Κύπρου

Πέμπτη,16/06/2022 

Η ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργειών Κύπρου πραγματοποιήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022 στην Σκαρινου. Στη συνέλευση παρουσιαστήκαν οι στόχοι του έργου 3PRO-TROODOS από τον ερευνητή του Ινστιτούτο Κύπρου, Δρ. Χρίστο Ζουμίδη. O συνεργάτης του έργου, κ. Σαββας Μαλιώτης της εταιρίας Φιλαγροτική Συμβουλευτική, παρουσίασε το σύστημα και τα κριτήρια του σήματος ποιότητας προϊόντων ορεινής γεωργίας που ετοιμάστηκε στο πλαίσιο του 3PRO-TROODOS.

4η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στην Βάσα Κοιλανίου

Παρασκευή, 10/06/2022

Μια νέα προσέγγιση για τη διόρθωση ημερήσιων δεδομένων βροχόπτωσης παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών

Δευτέρα, 30/05/2022

Η Δρ. Γεωργία Λάζογλου, μεταδιδακτορική ερευνήτριας στο Ινστιτούτο Κύπρου, παρουσίασε μια νέα μεθόδου που βασίζεται στη προσέγγιση Copula για τη διόρθωση της μοντελοποίησης της ημερήσιας βροχόπτωσης. Η προσέγγιση αυτή βελτιώνει σημαντικά την αξιοπιστία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται από κλιματικά μοντέλα για την πρόβλεψη των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών. Τα δεδομένα θα αξιοποιηθούν από το έργο 3PRO-TROODOS για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο μέλλον (2030-2030) στη περιοχή του Τροόδους.

Η παρουσίαση έγινε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών στην Βιεννη (23-27 Μαιου 2022). Η περίληψη της παρουσίασης είναι διαθέσιμη εδώ: https://meetingorganizer.copernicus.org/EGU22/EGU22-2518.html

Εγκατάσταση νέου σταθμού παρακολούθησης σε οπωροφυτεία στο Τροόδους

Τετάρτη, 25/05/2022

Ένας νέος σταθμός παρακολούθησης της υγρασίας του εδάφους εγκαταστάθηκε σε αρδευόμενο αγρόκτημα οπωροφόρων δέντρων τον Μάιο του 2022. Το αγρόκτημα βρίσκεται στο χωριό Δύμες της οροσειράς του Τροόδους και είναι φυτεμένο με δαμασκηνιές. Ο σταθμός εγκαταστάθηκε από ερευνητές του Ινστιτούτο Κύπρου και της Sigint Solutions. Στόχος είναι η συνεργασία με τον αγρότη και η βελτίωση του προγραμματισμού και της αποτελεσματικότητας των εφαρμογών άρδευσης.

3η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στην Άλωνα

Δευτέρα, 09/05/2022

Συμμετοχή του 3PRO-TROODOS στο Scyence Fair

Δευτέρα,18/04/2022

Το 3PRO-TROODOS συμμετείχε στο Scyence Fair που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Κύπρου. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Σκαλί Αγλαντζιάς στην Λευκωσία, στις 15 και 16 Απρίλιου 2022. Την εκδήλωση επισκέφθηκαν δεκάδες ομάδες μαθητών από δημόσια και ιδιωτικά σχολεία της Κύπρου και εκατοντάδες μικροί και μεγάλοι επισκέπτες ταξίδεψαν στο μαγικό κόσμο της επιστήμης. Η ομάδα του 3PRO-TROODOS ετοίμασε και παρουσίασε ένα δια δραστικό παιχνίδι επαυξημένης πραγματικότητας. Το βίντεο της εκδήλωσης είναι διαθέσιμο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=jxocD1yzR0g

Δεύτερη επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης "Ευφυής καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στις ορεινές περιοχές Τροόδους"

Πέμπτη, 7 April 2022

Διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία η δεύτερη  επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης "Ευφυής καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στις ορεινές περιοχές Τροόδους" από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών στον πειραματικό σταθμό Σαϊττά με τη συμβολή του Ινστιτούτου Κύπρου και της Sigint Solutions Ltd. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τους κατοίκους του Τροόδους οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στην εθνοβοτανική μελέτη  μέσω συνεντεύξεων, τους συναδέλφους από το Τμήμα Γεωργίας και τους καλλιεργητές αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών για την παρουσία τους και την ενεργή εμπλοκή τους στη συζήτηση.

Πρώτη επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης "Ευφυής καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στις ορεινές περιοχές Τροόδους"

Τετάρτη, 06/04/2022

Διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία στις 06/04/22 η πρώτη  επιτόπια εκδήλωση ενημέρωσης "Ευφυής καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στις ορεινές περιοχές Τροόδους" από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών στον πειραματικό σταθμό Σαϊττά με τη συμβολή του Ινστιτούτου Κύπρου , της Sigint Solutions Ltd , του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Κύπρου και της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους.

Εργαστήρι διαβούλευσης στην παρουσία του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για το Σήμα Ποιότητας Προϊόντων του Τροόδους

Δευτέρα, 04/04/2022

Διοργανώθηκε τη Δευτέρα 4 Απριλίου 2022 στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών εργαστήρι συζήτησης με σκοπό την τελική διαμόρφωση των κριτηρίων του Συστήματος Ποιότητας  γεωργικών προϊόντων του Τροόδους.

Το εργαστήρι τέθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και σε αυτό συμμετείχαν ανώτερα στελέχη του Υπουργείου, λειτουργοί  του Τμήματος Γεωργίας και του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών καθώς επίσης και εκπρόσωπος του Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.

Η διαμόρφωση ενός συστήματος ποιότητας γεωργικών προϊόντων από την Ορεινή περιοχή του Τροόδους υλοποιείται στα πλαίσια του ερευνητικού έργου 3-PRO TROODOS.  Το έργο στοχεύει στη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής και της επεξεργασίας τροφίμων στην οροσειρά του Τροόδους, μέσω της κοινωνικής καινοτομίας, της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Η προσπάθεια για δημιουργία του Συστήματος Ποιότητας ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια με πολλές διαβουλεύσεις και συζητήσεις με παραγωγούς και αρκετή ερευνητική εργασία με παραδείγματα και πρακτικές από το εξωτερικό. Το εργαστήρι έδωσε την ευκαιρία για  μια τελική συζήτηση  της δομής του Συστήματος Ποιότητας πριν την έναρξη της διαδικασίας πιστοποίησης και τοποθέτησης προϊόντων στην αγορά με την ένδειξη Ορεινή Γεωργία Τροόδους.

Απώτερος στόχος είναι η αναγνώριση και η δημιουργία προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα που παράγονται στη περιοχή Τροόδους. Το Σήμα Ποιότητας Ορεινή Γεωργία Τροόδους αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη προσπάθεια για δημιουργία εθελοντικού συστήματος ποιότητας στην Κύπρο στα γεωργικά προϊόντα. Δεν αφορά απλά ένα σήμα αλλά μια προσπάθεια διαμόρφωσης κριτηρίων μέσα από τα οποία στοχεύουμε στη βελτίωση των γεωργικών πρακτικών σε τρία επίπεδα – περιβάλλον- επιχειρηματική ευθύνη – ασφάλεια και υγιεινή τροφίμων με απώτερο σκοπό να αναδείξουμε μια διαφορετικότητα στα προϊόντα των ορεινών περιοχών επιδιώκοντας ταυτόχρονα να προβάλουμε καλές γεωργικές πρακτικές.

Όραμα μας είναι να δούμε τα προϊόντα του Τροόδους να προβάλλονται σε ξεχωριστή και περίοπτη θέση στα ράφια υπεραγορών και να ξεχωρίζουν όχι μόνο οπτικά και γευστικά αλλά και με μια σειρά ενεργειών από τους γεωργούς που ωφελούν τον εργαζόμενο, την κοινωνία, τον καταναλωτή και τις μέλλουσες γενεές.

Προέγκριση για την εγγραφή των «Παραδοσιακών χρήσεων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της ορεινής περιοχής του Τροόδους» στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO

Πέμπτη, 31/03/2022

Με ιδιαίτερη χαρά υποδεχόμαστε την ανακοίνωση-προέγκριση της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO για εγγραφή των «Παραδοσιακών χρήσεων των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της ορεινής περιοχής του Τροόδους» στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου (2022). Η προσπάθεια ανάδειξης του συγκεκριμένου πολιτιστικού στοιχείου στηρίζεται στην Εθνοβοτανική μελέτη που διεξάχθηκε στα πλαίσια του έργου 3PRO-TROODOS.

H ολοκληρωμένη αίτηση της πρότασής μας θα κατατεθεί τον Σεπτεμβρίου του 2022. Στο διάστημα που μεσολαβεί, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, του Ινστιτούτου Κύπρου και οι λειτουργοί των Αναπτυξιακών Εταιρειών Τροόδους και Λεμεσού θα είναι στη διάθεση των κοινοτήτων, των παραγωγών και άλλων σχετικών φορέων για συνεργασία και υποβολή μιας ολοκληρωμένης αίτησης που θα αναδεικνύει τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά του Τροόδους.

Δείτε την πλήρη ανακοίνωση εδώ: https://bit.ly/36AYGAa

Πρόοδος στην αξιολόγηση των υδάτινων πόρων και της ζήτησης άρδευσης υπό τις τρέχουσες και μελλοντικές κλιματικές συνθήκες (WP4)

Παρασκευή, 25/03/2022

Τα κλιματικά μοντέλα αποτελούν ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο εργαλείο στις κλιματικές μελέτες. Τα αποτελέσματα των κλιματικών μοντέλων χρησιμοποιούνται ως δεδομένα εισαγωγής σε επιμέρους μοντέλα που σχεδιάστηκαν για τη μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε διάφορους τομείς όπως η υδρολογία, η αγροκαλλιέργειες, η ενέργεια κ.α. Ωστόσο, τα κλιματικά μοντέλα τείνουν να αποκλίνουν συστηματικά από τις παρατηρήσεις εξαιτίας της χαοτικότητας του ατμοσφαιρικού συστήματος. Αυτές οι αποκλίσεις έχουν ιδιαίτερα καθοριστικό ρόλο στην μελέτη των ακραίων επεισοδίων.

Σχήμα 1: Μηνιαία συνολική βροχόπτωση για την περιοχή της Κύπρου σύμφωνα με κλιματικό μοντέλο (πράσινο), παρατηρήσεις (μωβ) και διορθωμένα δεδομένα (πορτοκαλί). (πηγή: Λάζογλου κ.ά., 2020, https://www.mdpi.com/2225-1154/8/7/85/htm)

Το πρόγραμμα 3PRO-Troodos στοχεύει στην διόρθωση αυτών των συστηματικών σφαλμάτων με τη χρήση μιας καινοτόμου στατιστικής μεθόδου, της μεθόδου των συζεύξεων (Copulas).  Τα δεδομένα της μελέτης είναι ημερήσιες τιμές βροχόπτωσης προερχόμενα από δύο κλιματικά μοντέλα (KNMI-RACMO22E and CLMcom-CCLM4) και καλύπτουν δύο τριακονταετίες:1981-2010 και 2031-2060. Η περιοχή μελέτης είναι η Κύπρος η οποία βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρος της Μεσογείου και αποτελεί ένα νησί με πολύπλοκη ορογραφία. Πέρα από τα δεδομένα των κλιματικών μοντέλων γίνεται χρήση μιας βάσης δεδομένων υψηλής χωρικής ανάλυσης (1x1km) προερχόμενη από ένα πυκνό δίκτυο σταθμών. Η βάση αυτή χρησιμοποιείται ως βάση αναφοράς για τη μελέτη. Το γενικό πλαίσιο λειτουργίας της προτεινόμενης μεθόδου, είναι εύρεση της σχέσης εξάρτησης μεταξύ της βάσης αναφοράς και των κλιματικών μοντέλων. Η σχέση αυτή προέρχεται από την ιστορική 30ετία που ξεκινά το 1981 μέχρι το 2010. Επιπρόσθετα, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι για την επίτευξη της μέγιστης ακρίβειας, η σχέση εξάρτησης, ανιχνεύεται ξεχωριστά για την υγρή (Νοέμβριος - Μάρτιος) και την ξηρή (Απρίλιος – Οκτώβριος) περίοδο και χωριστά για τις ακραίες και μη τιμές της κάθε υδρολογικής περιόδου. Θεωρώντας ότι η σχέση εξάρτησης παραμένει σταθερή και στο μέλλον, γίνεται η χρήση της για τη μείωση των συστηματικών αποκλίσεων κατά την μελλοντική μελετώμενη 30ετία.

Σχήμα 2: Συνολική ετήσια βροχόπτωση από παρατηρήσεις για την περίοδο 1981-2010

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η μέθοδος των συζεύξεων έχει την δυνατότητα να αυξήσει σημαντικά την ακρίβεια των κλιματικών μοντέλων, ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά του μοντέλου που χρησιμοποιείται και ανεξάρτητα από τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής που μελετάται. Αυτό προκύπτει από το γεγονός του ότι και στα δυο μοντέλα παρατηρείται βελτίωση στο 85% και 92% αντίστοιχα, των κόμβων που καλύπτουν την περιοχή μελέτης. Η βελτίωση εντοπίζεται τόσο στις ακραίες και μη ακραίες τιμές της κάθε περιόδου, ενώ το κλιματικό σήμα κατά τη μελλοντική περίοδο παραμένει ανεπηρέαστο (μείωση βροχόπτωσης κοντά στο 7%).

Σχήμα 3: Ημερήσια βροχόπτωση ανά σημείο σύμφωνα με το CY-OBS (μπλε) και το μοντέλο πριν (κόκκινο) και μετά (γκρι) τη διόρθωση, για την περίοδο 1981-2010 και για τα δύο κλιματικά μοντέλα που μελετήθηκαν

2η εκδήλωση και εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιάς στον Πεδουλά

Δευτερά, 01/11/2021

Συμμετοχή του 3PRO-TROODOS στην έκθεση Anuga 2021

Παρασκευή, 15/10/2021

Μετά από μια μακρά περίοδο περιορισμών λόγω της πανδημίας COVID-19, που δεν επέτρεπε τις αλληλεπιδράσεις των επεξεργαστών όπως είχε αρχικά είχε προβλεφθεί, η εταιρία Νίκη Αγαθοκλέους ΛΤΔ που αποτελεί εταίρο του έργου 3PRO-TROODOS ταξίδεψε στην Κολωνία στη Γερμανία για να λάβει μέρος στην έκθεση Anuga 2021 (9 -13 Οκτωβρίου 2021). Εκτός από την παρουσίαση των μεταποιημένων προϊόντων από την οροσειρά του Τροόδους, η αντιπροσωπεία είχε την ευκαιρία να συναντηθεί και να συζητήσει με άλλες μεταποιητικές εταιρείες, να εντοπίσει νέες προοπτικές και να αποκτήσει νέες γνώσεις που μπορούν να ενισχύσουν τις δυνατότητες της μεταποίησης στην Κύπρο.

Συγκεκριμένα, ο Χρήστος Αγαθοκλέους που εκπροσωπούσε την εταιρεία συναντήθηκε με Ιταλό μεταποιητή αποξηραμένων και ημίξηρων ντοματίνων. Η παραγωγική διαδικασία είναι παρόμοια με αυτή που ακολουθείται στην Κύπρο. Οι ντομάτες συγκομίζονται όταν ωριμάσουν πλήρως, κόβονται στη μέση και τοποθετούνται στον ήλιο ή σε φούρνους ξήρανσης. Στη συνέχεια, οι αποξηραμένες ντομάτες συσκευάζονται με αρωματικά και μπαχαρικά και διατηρούνται σε λάδι, δηλαδή ελαιόλαδο για τα προϊόντα υψηλής ποιότητας ή φυτικό λάδι για ένα λιγότερο δαπανηρό προϊόν. Η ιταλική εταιρεία προσθέτει σκόρδο, ρίγανη, βασιλικό και νιφάδες τσίλι, για επιπλέον γεύσεις και παραλλαγές του τελικού προϊόντος.

Σε μια άλλη συνάντηση με την εταιρεία πατατών λαχανικών Fiordelisi από τη Νότια Ιταλία, ο Χρήστος έμαθε για τα τσιπς λαχανικών που παράγονται σε αποξηραντή αέρα και περιέχουν χαμηλά σάκχαρα. Το αποτέλεσμα, όπως ισχυρίζεται η εταιρεία, είναι ένα υγιεινό σνακ που δεν τηγανίζεται, δεν αρωματίζεται και δεν περιέχει πρόσθετα ή χρωστικές. Η παραγωγική διαδικασία διατηρεί τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά με μια επαναστατική ιδέα του υγιεινού σνακ. Η μέθοδος είναι απλή και σε αντίθεση με το τηγάνισμα, περιλαμβάνει μόνο στέγνωμα στον αέρα που επιτρέπει τη διατήρηση του χρώματος, της γεύσης, του θρεπτικού περιεχομένου, των βιταμινών και των ινών των φρέσκων λαχανικών.

Διάφορα φυτικά προϊόντα τηγανισμένα σε λάδι παρουσίασε εταιρεία με έδρα το Περού. Αυτή η διαδικασία δεν είναι ιδανική για την περίπτωση των φρούτων, δηλαδή τα κύρια προϊόντα που εστιάζει το πρόγραμμα στη περιοχή του Τροόδους, καθώς το τελικό προϊόν θα γίνει αλλοιωθεί, μετά την καραμελοποίηση των σακχάρων. Η εταιρεία, ωστόσο, αναπτύσσει παρόμοια προσέγγιση με αυτή που δοκιμάστηκε στην Κύπρο και στο πλαίσιο του 3PRO-TROODOS, δηλαδή στέγνωμα στον αέρα, μετά επίστρωση σε ελάχιστο λάδι και ψήσιμο στο φούρνο.

1η εκδήλωση και εργαστήρι αποκατάστασης ξερολιθικών δόμων στην Ορά

Δευτερά, 20/09/2021

2η ετήσια συνάντηση κοινοπραξίας έργου 3PRO-TROODOS

Τρίτη, 22/06/2021

Σήμερα πραγματοποιήθηκε η δεύτερη ετήσια συνάντηση της κοινοπραξίας του έργου 3PRO-Troodos. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους εταίρους για την δουλειά που έγινε ως τώρα, και για τον προγραμματισμό των επόμενων δράσεων που έχουμε στόχο να υλοποιήσουμε.

Προκαταρκτικά αποτελέσματα της Εθνοβοτανικής μελέτης στο Τρόοδος παρουσιάστηκαν στο 20ο Διεθνές Συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας

Δευτερά, 19/04/2021

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της Εθνοβοτανικής μελέτης του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών στις παραδοσιακές χρήσεις των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στις ορεινές περιοχές Τροόδους παρουσιάστηκαν διαδικτυακά στο 20ο Διεθνές Συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας στην Θεσσαλονίκη στις 18-20 Απριλίου 2021 από τον Δρ. Ανδρέα Σαββίδη. Αισθανόμαστε ευγνώμονες προς τους υπέροχους ανθρώπους του Τροόδους που μοιράστηκαν τις γνώσεις και το χρόνο τους μαζί μας και τους διοργανωτές του συνεδρίου για ολόκληρη την διοργάνωση.

Ένα μεγάλο μέρος της Εθνοβοτανικής Μελέτης από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών έχει ολοκληρωθεί

Παρασκευή, 27/11/2020

Η πρώτη και σημαντική φάση των συνεντεύξεων της εθνοβοτανικής μελέτης έχει ολοκληρωθεί. Οι συμμετέχοντες ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, Κωνσταντίνα Σταυρίδου και Ανδρέας Σαββίδης έχουν επισκεφτεί πέραν από 30 ορεινές κοινότητες της περιοχής Τροόδους και συνέλλεξαν πληροφορίες σχετικά με την παραδοσιακή χρήση των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στην περιοχή.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα πρώτα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Η σχέση των ανθρώπων, ιδιαίτερα προηγούμενων εποχών, με τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ήταν στενή και μέρος της καθημερινότητάς τους.         Στην απουσία των ιατρικών υπηρεσιών, της τεχνολογίας, των συγκοινωνιών και των υπόλοιπων σύγχρονων ευκολιών ο άνθρωπος είχε την ανάγκη να αξιοποιήσει οτιδήποτε υπήρχε φυσικά στην περιοχή για την επιβίωσή του.

Οι παραδοσιακές χρήσεις των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, φαίνεται με μια πρώτη ματιά να είναι στενά συνδεδεμένη με τα φυτά που ευδοκιμούν κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες των ορεινών περιοχών του Τροόδους και έτσι αποτελούν ένα σημαντικό μέρος της ιδιαίτερης ταυτότητας της περιοχής.

Συναντήσεις με παραγωγούς του Τροόδους για τη δημιουργία σήματος ποιότητας γεωργικών προϊόντων

Παρασκευή, 30/10/2020

Διοργανώθηκαν δύο εργαστήρια συζήτησης με θέμα τη δημιουργία σήματος ποιότητας γεωργικών προϊόντων των Ορεινών κοινοτήτων. Τα εργαστήρια έγιναν στον Αγρό και τη Γαλάτα στις 24/09/2020 και στις 27/10/2020, αντίστοιχα και σε αυτά συμμετείχαν άνω των πενήντα παραγωγών και μεταποιητών του Τροόδους.

Στα πλαίσια των εργαστηρίων έγινε παρουσίαση του έργου 3PRO-TROODOS και αναφέρθηκαν επιγραμματικά οι σκοποί και στόχοι του, η φιλοσοφία και οι δράσεις των εταίρων.

Το κύριο μέρος των δύο εργαστηρίων αφορούσε στην ενημέρωση, από στελέχη των συνεργαζόμενων φορέων, της όλης φιλοσοφίας που διέπει τη χρήση του σήματος ποιότητας. Επισημάνθηκε η αναγκαιότητα ενός σήματος ποιότητας του Τροόδους και τα οφέλη τόσο για τους γεωργούς όσο και για την τοπική κοινωνία και τους ίδιους τους καταναλωτές. Αναφέρθηκαν πρακτικές και παραδείγματα άλλων χωρών, στη διεθνή βιβλιογραφία και στην Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. 

Ιδιαίτερα σημαντική για την οριστικοποίηση των κριτηρίων που θα συναποτελούν το σήμα ποιότητας αποτέλεσε η συζήτηση γύρω από τα προτεινόμενα κριτήρια και η κατάθεση απόψεων από τους παρευρισκόμενους αναφορικά με την εφαρμοστικότητα και το εφικτό τήρησης ενός εκάστου εκ των κριτηρίων που προτάθηκαν.

Kαι στα δύο εργαστήρια διαφάνηκε μια ιδιαίτερα θετική τάση για τη δημιουργία ενός σήματος προϊόντων του Τροόδους, εκφράστηκαν όμως παράλληλα αρκετές ανησυχίες και προβληματισμοί ως προς τον τρόπο εφαρμογής του, θέματα τα οποία καταγράφηκαν από την Ομάδα Έργου και θ8α ληφθούν υπόψη στο στάδιο οριστικοποίησης των κριτηρίων του σήματος ποιότητας.

Η ξηρολιθική δόμηση στην Κύπρο

Δευτέρα, 21/09/2020

Η στήριξη και η διατήρηση της φύσης, η δομική οργάνωση και η διαχείριση των φυσικών πόρων, η εξέλιξη της μορφής του ανθρωπογενούς τοπίου και οι ανθρώπινες ενέργειες για την διαχείριση του εδάφους με ξηρολιθικές κατασκευές, έχουν τα αχνάρια τους από την αρχαιότητα. 

Η  ξηρολιθική δόμηση, είναι το κτίσιμο πετρών χωρίς τη χρήση πηλού, τσιμέντου ή άλλου συνδετικού κονιάματος. Το ξεροπέτρι αποτελούσε σημαντικό στοιχείο στην ανάπτυξη της αγροτικής κοινωνίας γιατί φρόντιζε με την κατασκευή αναλημματικών τοίχων (δόμων) για τη συσσώρευση χώματος σε άγονα βραχώδη εδάφη και δρούσε αντιδιαβρωτικά διαμορφώνοντας πεζούλες (κρετόνια) για καλλιέργεια. Επίσης, οριοθετούσε τις ιδιοκτησίες με τοιχώματα (ανάολοι), σχημάτιζε καταφύγια για τους ανθρώπους και τα ζώα (καλύφες, στιάθκια και μαντριά), διαμόρφωνε κατασκευές  διαχείρισης του νερού όπως υπόγειες στοές νερού (λαούμια), πετραύλακα, πηγάδια και δήμματα,  δημιουργούσε καμίνια για την παραγωγή πρώτων υλών (ασβέστη, γύψου, πίσσας και κάρβουνου). Σημαντική ακόμη πτυχή της ξηρολιθικής δόμησης, ήταν η δημιουργία λιθόστρωτων (θεμέλιο) σε διαβάσεις (ρύμες), δρόμους, γεφύρια και αλώνια.

Οι ξηρολιθικές κατασκευές είναι συνυφασμένες με την προστασία του περιβάλλοντος, τόσο για τη διατήρηση και ενίσχυση της βιοποικιλότητας, όσο και για την προστασία των εδαφών. Οι κοιλότητές τους προσφέρουν καταφύγιο σε ερπετά, πουλιά, έντομα και τρωκτικά, ενώ κάποια φυτά ριζώνουν στα ενδιάμεσά τους κενά όπου συσσωρεύεται χώμα, σπόροι και υγρασία. Οι ξηρολιθιές δρουν βιοκλιματικά και διατηρούν σχετική υγρασία εντός και πλησίον της κατασκευής. Σημαντικό είναι ότι οι ξηρολιθιές φιλοξενούν παράσιτα και τους θηρευτές τους, απομακρύνοντάς τα με αυτό τον τρόπο από τις καλλιέργειες.

Οι ξηρολιθικές κατασκευές διαμορφώνονται ανάλογα με το είδος της διαθέσιμης πέτρας, το ανάγλυφο και την υψομετρική διαφοροποίηση της περιοχής, τις κλιματικές συνθήκες, τα είδη των καλλιεργειών, τη θέση των πηγών και την κατεύθυνση των ποταμών.

Η τεχνική αυτή εξελίχθηκε μέσα στον χρόνο σε  ένα μαστορικό σύστημα δόμησης του τοπίου, το οποίο ο κύπριος διατηρούσε με φροντίδα  μέχρι τα  μέσα του 20ού αιώνα αναχαιτίζοντας τις αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της ερημοποίησης των εδαφών. Ως βασικό συστατικό του πολιτισμικού τοπίου της υπαίθρου, αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη διατήρηση της τοπικής ταυτότητας και η συμβολή της στην οργάνωση και συγκρότηση τοπίων και ταυτοτήτων υπογραμμίζεται πλέον σε διεθνές επίπεδο όλο και περισσότερο.

Ιδιαίτερη σημασία για τον πολιτισμό, το περιβάλλον και την αγροτική ανάπτυξη, αποτελεί σήμερα η διατήρηση και συνέχιση της παραδοσιακής πρακτικής της ξηρολιθικής δόμησης, με τη μετάδοση της αριστουργηματικής αυτής τέχνης στις επόμενες γενιές.

Η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομίας της UNESCO, ενέκρινε το 2018, την εγγραφή της Τέχνης της Ξερολιθιάς (Art of dry stone walling, knowledge and techniques) με βάση πολυεθνικό φάκελο υποψηφιότητας που υπέβαλαν οκτώ χώρες μετά από πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης για τη Διεπιστημονική Μελέτη της Ξερολιθιάς (SPS)  το 2012. Στις οκτώ αυτές χώρες περιλαμβάνεται και η Κύπρος, της οποίας η Εθνική Επιτροπή UNESCO, συνέβαλε σημαντικά στην συγκρότηση του πιο πάνω πολυεθνικού φακέλου υποψηφιότητας. Την Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς ίδρυσε η UNESCO το 2003, στο πλαίσιο της οποίας διαμορφώθηκε ο Αντιπροσωπευτικός Κατάλογος για την Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (ΑΠΚ). Στις εκφάνσεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς περιλαμβάνονται και πρακτικές όπως αυτή της ξηρολιθικής δόμησης.

Η διατήρηση και συνέχιση της τέχνης της ξηρολιθικής δόμησης είναι και ένας από τους σημαντικούς στόχους του ερευνητού έργου 3-PRO TROODOS, μέσα από θεωρητικά και πρακτικά εργαστήρια τα οποία θα πραγματοποιηθούν στη περιοχή του Τροόδους, σε συνεργασία με κοινοτικά συμβούλια, τεχνίτες και γεωργούς, αλλά και με ενδιαφερομένους φορείς όπως η Εθνική Επιτροπή UNESCO, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και το ICOMOS - Τμήμα Κύπρου.

Δόμες και μονοπάτι στην περιοχή Πιτσιλιάς

Δόμη στα Πέρα Ορεινής

Δόμη με προβολικά σκαλοπάτια στην περιοχή Πολύστυπος- Άλωνα

Καλύφη στην Άλωνα

Διαχείριση ποτίσματος σε ελαιώνα στον Ασκά

Δήμμα νερού στο Τρόοδος

Πρόοδος δοκιμών στην καλλιέργεια ιθαγενών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στον πειραματικό σταθμό Σαϊττά

Δευτέρα, 31/08/2020

Η ορθότητα της επιλογής της κυπριακής ρίγανης (Origanum dubium) και ματζουράνας (ή σαψισιά; Origanum majorana var. tenuifolium) στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος 3PRO-TROODOS διαφάνηκε από την πρώτη καλλιεργητική περίοδο.

Παρά τις ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες πριν το τέλος της Άνοιξης, η μεγάλη πλειοψηφία των φυτών ρίγανης και ματζουράνας επιβίωσαν και έδωσαν παραγωγή, μολονότι μειωμένη, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Η χρήση ιθαγενών φυτικών ειδών στη γεωργία αποτελεί «κλειδί» για την ενίσχυση της προσαρμοστικότητας στην κλιματική αλλαγή και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Κατά την πρώτη καλλιεργητική περίοδο πραγματοποιήθηκε η ανάπτυξη της μεθοδολογίας που θα ακολουθηθεί για τα επόμενα δύο χρόνια, όπως οι φαινολογικές παρατηρήσεις, μετρήσεις του αέριου και εδαφικού περιβάλλοντος, ο τρόπος συγκομιδής και αποξήρανσης του συγκομιζόμενου προϊόντος.

Θεματικές εκδηλώσεις & Φεστιβάλ 2019 στη περιοχή του Τροόδους

Πέμπτη, 02/07/2020

Στην περιοχή του Τροόδους πραγματοποιούνται Θεματικά Φεστιβάλ από Κοινότητες και οργανωμένα σύνολα, για την προβολή και ανάδειξη των τοπικών προϊόντων. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 2007 από την Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Τροόδους (ΕΤΑΠ Τροόδους), όπου μέσω χρηματοδοτικών ενισχύσεων παρότρυνε τις Κοινότητες να πραγματοποιούν τα φεστιβάλ αυτά. Οι Κοινότητες που παρουσίαζαν πληθώρα παραγωγή γεωργικών προϊόντων και μεταποιητικών μονάδων, επιχείρησαν σιγά-σιγά να πραγματοποιούν τέτοια φεστιβάλ, τα οποία με την πάροδο του χρόνου καθιερώθηκαν ως θεσμός. Τα προϊόντα που μέχρι και σήμερα αναδεικνύονται από τα Φεστιβάλ είναι: το μήλο, το ροδάκινο, το κεράσι, το μέλι, το λάδι, αρτοσκευάσματα, προϊόντα του κρασιού, γλυκά του κουταλιού κ.ά. Επιπρόσθετα μέσα από τα φεστιβάλ αυτά, αναδείχθηκαν η γαστρονομία, ο πολιτισμός,  οι τέχνες και η τοπική παράδοση, στοιχεία τα οποία είναι συνυφασμένα με την περιοχή και τα τοπικά παραγόμενα προϊόντα.

Το 2019, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, χρηματοδότησε μέσω του Τοπικού Προγράμματος Leader της περιοχής Τροόδους, 30 θεματικές εκδηλώσεις/φεστιβάλ. Δημιουργήθηκε έντυπο υλικό προώθησης (ημερολόγιο) που περιελάβανε όλα τα Φεστιβάλ και προώθηση των φεστιβάλ μέσω ραδιοφωνικών εκπομπών. Επιπρόσθετα, η ΑΝΕΤ, συμμετείχε σε όλα τα φεστιβάλ αφού εξασφάλισε ειδικό εκθεσιακό χώρο και ενημέρωνε τους επισκέπτες με έντυπο και οπτικό υλικό, για τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα που υλοποιεί ως Εταίρος, για άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία και ευκαιρίες για επενδύσεις, και για το Γεωπάρκο Τροόδους.

Ένα από αυτά τα προγράμματα είναι και το 3-PRO TROODOS, το οποίο είναι ένα Ολοκληρωμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα (2019-2022) που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας της Κύπρου, και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου. Εκτιμάτε ότι σε όλη την παρουσία της ΑΝΕΤ στα φεστιβάλ ενημερώθηκαν περίπου 15.000 επισκέπτες εκ των οποίων αρκετοί ήταν μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής. Ειδικότερα, οι γεωργοί και μεταποιητές έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους σε εθελοντικά συστήματα ποιότητας, το οποίο αποτελεί και ένα από τους βασικούς στόχους του προγράμματος 3-PRO TROODOS.

Η ενίσχυση των θεματικών φεστιβάλ και η παρουσία της ΑΝΕΤ για διάχυση των αποτελεσμάτων των έργων της και ειδικότερα του 3-PRO TROODOS δεν ήταν εφικτό να συνεχιστεί το 2020, λόγω της πανδημίας (COVID-19). Ευελπιστούμε ότι το 2021, θα έχουμε την δυνατότητα να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα και τις δράσεις του έργου στον πληθυσμό της περιοχής.

Βιοκαλλιέργεια και Τρόοδος

Τρίτη, 16/06/2020

Το σύνολο των βιολογικά καλλιεργούμενων εκτάσεων στην Κύπρο είναι 60.000 δεκάρια, το οποίο αντιστοιχεί σε μόνο το 6% των καλλιεργούμενων εκτάσεων του νησιού. Η περιοχή του Τροόδους ευνοεί τις βιοκαλλιέργειες και για τον λόγο αυτό παρουσιάζει πλούσια δραστηριότητα.

Στο Τρόοδος θα συναντήσει κανείς βιολογικές φυτείες ακρόδρυων και φρουτόδεντρων. Τα κυριότερα ακρόδρυα είναι οι αμυγδαλιές στην ορεινή Λεμεσό καθώς επίσης και οι καρυδιές. Τα κυριότερα φρουτόδεντρα που καλλιεργούνται βιολογικά στην περιοχή του Τροόδους είναι χρυσομηλίες, δαμασκηνιές, φορμόζες, μηλιές, αχλαδιές, κερασιές. Ο κυριότερος όγκος τους πωλείται ως νωπό φρούτο και μικρότερες ποσότητες μεταποιούνται ως μηλόξυδο, γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια βιολογικών τροπικών φυτών και μούρων, όπως dracon fruits, αρώνια, μύρτιλο, φραγκοστάφυλο, γκότζι μπέρι, σμέουρα και φράουλες. Οι νέες αυτές καλλιεργείς εμφανίζονται στο παρόν στάδιο σε μικρές εκτάσεις στην περιοχή του Τροόδους, έχουν όμως πολύ καλές αποδόσεις και προοπτικές.

Η καλλιέργεια βιολογικών αρωματικών φυτών και βοτάνων παρουσιάζει επίσης συνεχόμενη αύξηση τα τελευταία χρόνια. Βασικός παράγοντας είναι οι ελάχιστες απαιτήσεις και εχθροί που παρουσιάζουν σε αυτές τις καλλιέργειες. Το Τρόοδος είναι η περιοχή στην οποία συναντούμε τις περισσότερες μονάδες βιολογικής καλλιέργειας και παραγωγής αρωματικών και βοτάνων, όπως ρίγανη, τριαντάφυλλα, λεβάντα, τσάι του βουνού, δενδρολίβανο, σπατζιά, ζαμπούκος, καλεντούλα, κιούλι, , κ.α. Πολλά από τα βιολογικά βότανα που παράγονται στο Τροοδος είναι εξαιρετικής ποιότητας και βρίσκονται στα ράφια εκλεκτών delicatessens του νησιού καθώς και σε ξενοδοχειακές μονάδες. Εκτός από παραδοσιακές μεθόδους μεταποίησης, όπως η αποξήρανση, οι βιοκαλλιεργητές βοτάνων παράγουν μια σειρά από προϊόντα, όπως εκχυλίσματα, αιθέρια έλαια, αρωματικά λάδια, βάμματα και καλλυντικά.

Τέλος, η καλλιέργεια λαχανικών στην περιοχή του Τροόδους είναι σε σχετικά μικρότερη κλίμακα, όμως προσδίδει αρκετά μεγάλες παραγωγές προϊόντων καλύπτοντας το μεγαλύτερο ποσοστό της αγορά των βιολογικών λαχανικών, τόσο στην περιοχή της Λευκωσίας όσο και στην περιοχή της Λεμεσού. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αρκετά αγροκτήματα έχουν επενδύσει σε θερμοκήπια για την καλλιέργεια των βιολογικών λαχανικών. Η ποικιλία των βιολογικών λαχανικών που παράγονται περιλαμβάνει όλων των ειδών τα χόρτα και πράσινα λαχανικά, καθώς επίσης ντομάτες, αγγουράκια, πατάτες και γλυκοπατάτες, κρεμμυδοειδή, πιπεριές κ.α.

Έναρξη Πειραματικών Δοκιμών για την καλλιέργεια ιθαγενών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στον πειραματικό σταθμό Σαϊττά

Παρασκευή, 29/05/2020

Οι ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην οροσειρά του Τροόδους θεωρούνται κατάλληλες για την εγκατάσταση καλλιέργειας φυτών για τα οποία η περιοχή αποτελεί φυσικό ενδιαίτημα. Ιδιαίτερα για ιθαγενή αρωματικά και φαρμακευτικά τα οποία δυνητικά αποφέρουν προϊόντα προστιθέμενης αξίας.

Η κυπριακή ρίγανη (Origanum dubium) και η ματζουράνα (ή σαψισιά; Origanum majorana var. tenuifolium) είναι δύο συγγενικά ιθαγενή είδη αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών με ποικίλες σημαντικές χρήσεις. Τα παραπάνω είδη επιλέχθηκαν από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών για πειραματικές δοκιμές σε επίπεδο καλλιέργειας στον πειραματικό σταθμό Σαϊττά.

Η εγκατάσταση της καλλιέργειας έχει πραγματοποιηθεί αργοπορημένα (λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας), στις αρχές Μαΐου του 2020. Σκοπός των πειραματικών δοκιμών είναι η αύξηση της παραγωγής και της ποιότητας του προϊόντος, η μείωση της υπερβολικής χρήσης αρδευτικού ύδατος και η εισαγωγή εργαλείων που προσδίδουν ακρίβεια στην καλλιέργεια. Για τους σκοπούς των πειραμάτων εγκαταστάθηκαν και αισθητήρες εδαφικής υγρασίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κύπρου.

Γεωργία ακρίβειας στα βουνά του Τροόδους

Παρασκευή, 24/04/2020

Η βιώσιμη παραγωγή καλλιεργειών είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας. Η συμβατική βιομηχανική γεωργία έχει αρκετές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Πέραν αυτού, οι πρακτικές που απαιτούνται είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοστούν σε ορεινές περιοχές που φυσικά αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της μορφολογίας στην περιοχή του Τροόδου. Στα πλαίσια του ολοκληρωμένου ερευνητικού έργου 3PRO-TROODOS, η εταιρία Sigint Solutions ανέλαβε να σχεδιάσει μια πλατφόρμα λογισμικού για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών στις καλλιέργειες της ορεινή περιοχή του Τροόδους και την υλοποίηση συστήματος γεωργίας ακριβείας .

Η γεωργία ακριβείας είναι μια τεχνική που βελτιστοποιεί την παραγωγή αγροτικών αγαθών, χρησιμοποιώντας δεδομένα και αισθητήρες, ώστε διαφορετικά μέρη ενός αγροτεμάχιου να μπορούν να έχουν διαφορετική αντιμετώπιση αναλόγως των περιβαλλοντικών συνθηκών.

Ακριβείς πληροφορίες συλλέγονται σε πραγματικό χρόνο και βοηθούν στην λήψη αποφάσεων για την διαχείριση των καλλιεργειών. Το σύστημα βοηθά στην λήψη άμεσων αλλά και μελλοντικών αποφάσεων, για παράδειγμα:

• Η γνώση των ιδιοτήτων του εδάφους σε διαφορετικά τμήματα ενός αγροκτήματος βοηθά στην επιλογή φύτευσης των καταλλήλων καλλιεργειών.
• Να προσδιοριστούν τα σημεία που χρειάζονται επιπλέον άρδευση και αυτά χρειάζονται λιγότερη. Αυτό εξοικονομεί χρόνο και χρήματα χρησιμοποιώντας μόνο την ακριβή ποσότητα νερού που απαιτείται.
• Να μειώσει την ποσότητα λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων, αλλά και των σπόρων, γεγονός που μειώνει το συνολικό λειτουργικό κόστος και περιβαλλοντική επίπτωση.
• Γνώση του pH και της αγωγιμότητας του εδάφους και προσαρμογή ώστε να διατηρηθούν οι βέλτιστες συνθήκες για την τρέχουσα καλλιέργεια. Αυτό αυξάνει σημαντικά την απόδοση αλλά και την ποιότητα του τελικού προϊόντος

Στη πράξη, η γεωργία ακρίβειας αξιοποιεί τη χρήση φορητών συσκευών, έξυπνων αισθητήρων, εφαρμογών για έξυπνα τηλέφωνα και μικρά drones, με τα οφέλη να είναι πολλαπλά ακόμα και σε αγρότες με μικρά αγροτεμάχια που βρίσκονται σε περιβαλλοντικά δύσκολες συνθήκες. Εάν βασικό κομμάτι σε όλα αυτά είναι το σύστημα αισθητήρων και μια εύχρηστη πλατφόρμα για την συλλογή και προβολή των δεδομένων.

Η Sigint solutions σχεδίασε ένα τέτοιο σύστημα αισθητήρων για την συλλογή των διάφορων απαιτούμενων μετρήσεων. Οι κόμβοι των αισθητήρων είναι αυτόνομοι, και φορτίζουν χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια. Όλα τα δεδομένα από τους αισθητήρες μεταδίδονται ασύρματα σε μια κεντρική πλατφόρμα λογισμικού χρησιμοποιώντας δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, η οποία εκτελεί τους απαραίτητους ελέγχους ποιότητας των δεδομένων. Στην συνέχεια η πλατφόρμα χρησιμοποιεί έξυπνους αλγορίθμους για να παρέχει συμβουλές και εμφανίζει διάφορα γραφήματα των συλλεγόμενων δεδομένων. Ο τελικός χρήστης, εκτός από πρόσβαση στην πλατφόρμα, έχει επίσης πρόσβαση σε μια εφαρμογή για έξυπνα τηλέφωνα που τον ειδοποιεί οποιαδήποτε από τις προαναφερθείσες ενέργειες που πρέπει να ληφθούν (π.χ., εάν απαιτείται επιπλέον άρδευση σε μια συγκεκριμένη καλλιέργεια).

Αειφόρος Παραγωγή Καρπών: Εφαρμογή Προστατευτικών Δικτύων σε οπωρώνες φυλλοβόλων δένδρων

Τετάρτη, 12/02/2020

Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις που επιφέρει  αποτελεί μια από τις  μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Οι περιοχές στη λεκάνη της Μεσογείου βρίσκονται σε καθεστώς υψηλού κινδύνου καθώς επηρεάζονται άμεσα και εντονότερα από τις μεταβολές στις κλιματικές συνθήκες (π.χ. πολύ ψηλές ημερήσιες θερμοκρασίες, μεγάλες διακυμάνσεις θερμοκρασίας μέρας και νύχτας, παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας) και ακραία καιρικά φαινόμενα, (π.χ. χαλαζοπτώσεις, σκόνη στην ατμόσφαιρα). Οι ολοένα αυξανόμενες αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον γεωργικό τομέα,  τόσο στην παραγωγικότητα όσο και στην ποιότητα των προϊόντων, επιβάλλουν την ανάπτυξη και χρήση τεχνικών και εργαλείων, ικανών να μετριάσουν τις επιπτώσεις αυτές. Συγκεκριμένα ενώ η περιοχή του Τροόδους παρουσιάζει βέλτιστες κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες για τη παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, όπως φρούτα και ξηροί καρποί, τα ακραία καιρικά φαινόμενα τα οποία εμφανίζονται με αυξημένη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, οδηγούν στη μερική ή/και ολική απώλεια της παραγωγής.

Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος 3PRO-TROODOS, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών πραγματοποιεί έρευνα που αποσκοπεί στη βελτίωση της παραγωγής και της ποιότητας των καρπών δενδρωδών καλλιεργειών με τη χρήση προστατευτικών δικτύων καθώς η καλλιέργεια φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων αποτελεί μια από τις κύριες γεωργικές δραστηριότητες που ασκούνται στην περιοχή. Ανάμεσα σε πολλές πρακτικές, η χρήση προστατευτικών διχτυών αποτελεί  μία από τις πιο αποτελεσματικές και φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους η οποία μειώνει και αποτρέπει σημαντικά την υποβάθμιση ή απώλεια παραγωγής. Ειδικότερα, ο σκοπός είναι η αξιολόγηση της επίδρασης της χρήσης προστατευτικών δικτύων στις μικρο-περιβαλλοντικές αλλαγές, στη λειτουργικότητα του οπωρώνα, στην παραγωγικότητα των δέντρων και στην ποιότητα των παραγόμενων καρπών.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, Σωτηρούλα Ιωαννίδου και Ανδρέας Σαββίδης, έχουν προχωρήσει στον σχεδιασμό του πειράματος και βρίσκονται σε φάση εγκατάστασης του πειράματος και ανάπτυξης της μεθοδολογίας μέσω παρατηρήσεων στο πεδίο.

Εθνοβοτανική Μελέτη για τις  Παραδοσιακές Χρήσεις των Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών στην Ορεινή Περιοχή Τροόδους

Δευτέρα, 16/12/2019

Η ορεινή περιοχή Τροόδους είναι γνωστή για τη βιοποικιλότητα την οποία φιλοξενεί. Μέρος της αποτελούν και τα ιθαγενή αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά (ΑΦΦ), τα οποία από αρχαιοτάτων χρόνων τυγχάνουν διαφόρων χρήσεων από τον τοπικό πληθυσμό. Η γνώση γύρω από την παραδοσιακή χρήση των ΑΦΦ στο Τρόοδος χρήζει διαφύλαξης και ανάδειξης, αφού προβάλλει τη μοναδική ταυτότητα της περιοχής, αλλά και δυνητικά αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία μπορεί να στηριχθεί τοπικά ο κλάδος της παραγωγής και μεταποίησης ΑΦΦ.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, και στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος 3PRO-TROODOS, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών πραγματοποιεί εθνοβοτανική μελέτη εστιάζοντας στην παραδοσιακή χρήση των ΑΦΦ στην περιοχή Τροόδους.

Η «εθνοβοτανική» αποτελεί μία σύνθετη λέξη και αποτέλεσμα των λέξεων «εθνολογία» (η μελέτη του πολιτισμού) και «βοτανική» (η μελέτη των φυτών).  Συνιστά επομένως ένα διεπιστημονικό πεδίο το οποίο διερευνά τις αλληλεπιδράσεις ή σχέσεις μεταξύ φυτών και ανθρώπων.

Εναρκτήρια συνάντηση νέου ερευνητικού προγράμματος για στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα στην περιοχή του Τροόδους

Παρασκευή, 14/06/2019

Νέο Ερευνητικό Πρόγραμμα για Στήριξη του Τομέα Γεωργικής Παραγωγής και Μεταποίησης στην Περιοχή του Τροόδους από το Ινστιτούτο Κύπρου
Η οροσειρά του Τροόδους προσφέρει πολλές ευκαιρίες για γεωργική παραγωγή και επεξεργασία τροφίμων. Ωστόσο, οι ορεινές περιοχές δεν είναι ένα εύκολο περιβάλλον για γεωργικής παραγωγή. Μια κοινοπραξία ερευνητών, μικρών επιχειρήσεων και αγροτικών οργανώσεων ξεκίνησε ένα νέο ολοκληρωμένο ερευνητικό πρόγραμμα, με την επωνυμία 3PRO-TROODOS, για τη στήριξη του τομέα γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης στην περιοχή του Τροόδους.

Το νέο αυτό τριετές πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου. Η συντονίστρια του έργου, Καθηγήτρια Adriana Bruggeman του Ινστιτούτου Κύπρου, εξήγησε ότι το έργο θα ενσωματώσει επιστημονικές και πρακτικές γνώσεις που θα συμβάλουν στη διατήρηση και τη παραγωγικότητα των όμορφων τοπίων του Τροόδους.
Το έργο 3PRO-TROODOS στοχεύει στην ανάπτυξη ενός σήματος πιστοποίησης ποιότητας για τα προϊόντα που παράγονται στο Τρόοδος, σε συνεργασία με τους τοπικούς παραγωγούς και μεταποιητές.

Ο Σάββας Μαλιώτης της Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής, ο οποίος ηγείται της προσπάθειάς αυτής, τόνισε ότι η σήμανση και πιστοποίηση ποιότητας των προϊόντων του Τροόδους θα υποστηρίξει τους αγρότες της οροσειράς αναβαθμίζοντας την αξία των τοπικών προϊόντων. Ο Πέτρος Χατζηκώστας, διευθυντής της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους, τόνισε ότι η διασύνδεση της επωνυμίας (branding) με το Γεωπάρκο Τροόδους, θα ωφελήσει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρονται στην περιοχή.

Η γεωργία στην οροσειρά του Τροόδους ασκείται κυρίως σε αναβαθμίδες που υποστηρίζονται από τοίχους ξερολιθιάς. Η αρχιτέκτονας Αντωνία Θεοδοσίου θα οργανώσει εκπαιδευτικά εργαστήρια ανοικτά προς το κοινό για τη συντήρηση των αναβαθμίδων. Τόνισε ότι η διατήρηση ξερολιθιών αποτελεί σημαντική πτυχή της αγροτικής ανάπτυξης και της πολιτιστικής κληρονομιάς του Τροόδους.
Στα πλαίσια του προγράμματος, το Ινστιτούτο Κύπρου θα διερευνήσει εναλλακτικές επιλογές για την αειφόρο χρήση του νερού άρδευσης στο παρόν και το μέλλον, αφού η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τους υδάτινους πόρους στο Τρόοδος.

Η Sigint Solutions, εταιρεία τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών, θα συνεργαστεί με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου στην εφαρμογή ασύρματων αισθητήρων για τη βελτίωση του προγραμματισμού άρδευσης. Ο Λοΐζος Κανάρης της Sigint Solutions προσδοκά στην υιοθέτηση έξυπνων τεχνολογιών και στην δυνατότητα που δίνουν στους γεωργούς να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.

Ο Ανδρέας Στυλιανού του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών τόνισε τη σημασία της καινοτομίας στο γεωργικό τομέα. Ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών θα αξιολογήσουν τη χρήση προστατευτικών διχτυών για οπωροφόρα δένδρα σε συνεργασία με γεωργούς στη περιοχή του Τροόδους. Επίσης, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών θα διενεργήσει εθνοβοτανική έρευνα σχετικά με τη χρήση φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών στο Τρόοδος. Τα επιλεγμένα είδη φυτών θα δοκιμαστούν από αγρότες της περιοχής. Ο Χάρης Χριστοφόρου του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Κύπρου εξήγησε ότι αρκετά αρωματικά φυτά προσελκύουν ευεργετικά έντομα, και η καλλιέργεια αυτών των φυτών κατά μήκος των οπωροφόρων δέντρων και άλλων καλλιεργειών μπορεί να στηρίξει ένα βιολογικό περιβάλλον παραγωγής.
Το έργο 3PRO-TROODOS (INTEGRATED/0609/061) συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Δρ. Χρίστο Ζουμίδη, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή στο τηλ. 22208607